به گزارش سایت تجارت ایرران و چین به نقل از پایگاه خبری تحلیلی روز نو، رویترز با استناد به آمارهای گمرک چین در گزارشی اعلام کرد که صادرات نفت ایران به چین طی یک ماه گذشته به صفر رسیده است. این در حالی است روسیه در همین بازه زمانی رشد ۸.۶ درصدی را در صادرات نفت خود به چین ثبت کرده است. با این اوصاف میتوان گفت روسیه بازارهای چین را از ایران گرفته است؟
رویترز در گزارشی نوشت که بر اساس آمارهای منتشر شده از گمرک چین، صادرات نفت ایران در ماه آوریل (۱۲ فروردین تا ۱۰ اردیبهشت) به چین صفر شده است. این در حالی است که صادرات نفت روسیه به چین در همین بازه زمانی نسبت به سال پیش ۸.۶ درصد افزایش پیدا کرد!البته رویترز در گزارش خود به این موضوع اشاره کرد که آمار ارائهشده مبنی بر صفر شدن واردات نفت ایران به چین نمیتواند صحیح باشد. چراکه این فرضیه وجود دارد که تهران برای دور زدن تحریمهای ایالات متحده آمریکا، نفت خود را به اسم کشورهای دیگر نظیر مالزی، عمان، امارات متحده عربی و … به کشورهای متقاضی نفت نظیر چین صادر میکند.با استناد به دادههای گمرک چین که اوایل اردیبهشت ماه منتشر شد به نظر میرسد این احتمال تا حدودی واقعیت داشته باشد، چراکه واردات روزانه نفت خام از مالزی به چین ۱/۰۷ میلیون بشکه در روز اعلام شد. این میزان از افزایش ۶۴ درصدی صادرات نفت از مالزی به چین نسبت به میانگین دوره ژانویه تا فوریه حکایت دارد.
این در حالی است که کوالالامپور اصولاً در بین فروشندگان اصلی نفت جایگاه خاصی ندارد. حتی بریتیش پترولیوم در این باره گزارش داده بود که مالزی یکی از واردکنندگان نفت است پس نمیتواند نقش صادرکننده را در عرصه بینالملل داشته باشد. بنابراین با چیدن تکههای پازل در کنار هم این فرضیه که نفت صادر شده از سوی مالزی متعلق به ایران است تقویت میشود.
نفت روسیه جایگزین نفت ایران شد؟
چه رابطهای میان افزایش صادرات نفت روسیه و صفر شدن صادرات نفت ایران به چین وجود دارد؟ آیا میتوان گفت نفت مسکو جایگزین نفت تهران در بازارهای پکن شده است؟ افزایش صادرات نفت روسیه با وجود تحریمها چطور رقم خورده است؟
با توجه به جدول زیر میتوان گفت صادرات نفت روسیه به چین در مجموع ۷.۱ میلیون تن (۱.۷۳ میلیون بشکه در روز) برآورد میشود. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران رویترز، یکی از دلایل افزایش صادرات نفت روسیه با وجود تحریمها ارائه تخفیفهای چشمگیر این کشور به مشتریانش است. چین نیز از این قاعده مستثنی نیست و به واسطه تخفیفهای نفتی روسیه نسبت به افزایش واردات نفت از این کشور اقدام کرده است.اداره گمرک چین در این باره نوشت که مینیریفاینرهای چینی از مشتریهای اصلی این محصول به حساب میآیند، اما گویا بر تعداد این مشتریها اضافه شده است و پالایشگاههای خصوصی بزرگ نیز به این گروه ملحق شدهاند. چراکه روسیه تخفیفهای چشمگیری برای عرضه محصولات خود میدهد.
علت افت واردات نفت ایران توسط چین چیست؟
فارغ از مسئله افزایش واردات نفت روسیه به چین و صفر شدن مبادله نفتی ایران با این کشور، رویترز در نگاهی کلی واردات طلای سیاه به این کشور را در ماه آوریل کاهشی اعلام کرد و نوشت: واردات طلای سیاه به چین در ماه مارس ۲.۲۶ میلیون بشکه در روز بوده است در حالی این میزان برای ماه (آوریل) ۱۶ درصد افت پیدا کرد.
حال باید دید علت این افت واردات چیست؟ از آنجایی که چین در فصل تعمیرات پالایشگاهی قرار دارد تحلیلگران معتقدند که واردات نفت به این کشور کاهش پیدا کرده است. حتی یکی از دلایل اصلی افت قیمت طلای سیاه در روزهای اخیر را هم میتوان به همین موضوع نسبت داد.
قیمت نفت امروز نیز با طی کردن مسیر نزولی گذشته خود با ۲۸ سنت کاهش در هر بشکهای به قیمت ۷۵.۳۰ دلار فروخته شد. رویترز علت این کاهش قیمت را به نگرانیها از افزایش نرخ بهره بانکی آمریکا و کاهش تقاضا از سوی چین اعلام کرد. بنابراین مشخص است که چین تاثیر زیادی بر ارزشگذاری طلای سیاه در بازارهای جهانی دارد. حال آنکه کشورهای صادرکننده نفت به این مقصد نیز به صورت غیرمستقیم بر این روند تاثری میگذارند. البته تاثیرگذاری نقش هر یک از کشورها به موقعیت سیاسیشان در میان دیگر کشورها بستگی دارد. با این اوصاف از آنجایی که ایران تحت تحریم است نمیتواند نقش تاثیرگذاری در این موضوع داشته باشد.