خبر الحاق ایران به شانگهای پس از فراز و نشیب‌های فراوان تا کنون هیچ آورده‌ای از نظر اقتصادی برای ایران به همراه نداشته است . این درحالی است که برخی از کارشناسان معتقدند عدم پذیرش FATF از سوی ایران، تمایل کشورهای عضو این پیمان مانند چین را به عنوان قدرتمندترین عضو و ابرقدرت اقتصادی جهان جهت توسعه روابط اقتصادی با ایران کاهش داده است. به همین جهت عضویت رسمی یا غیر رسمی در پیمان‌هایی نظیر شانگهای برای ایران فعلا آورده اقتصادی به دنبال نداشته است.
به گزارش سایت تجارت ایران و چین به نقل از آرمان ملی آنلاین سید داوود آقایی، کارشناس امور اقتصاد بین‌الملل در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: عضویت رسمی ایران در پیمان شانگهای با وجود اینکه فرآیندی مطلوب تلقی می‌شود، اما هدف اصلی ایران به این پیمان، دستیابی به توسعه روابط اقتصادی و رشد و تعاملات بین‌المللی در حوزه‌های مختلف است که عدم پذیرش FATF از سوی ایران، رسیدن به این اهداف برای ایران را سخت میکند.
او با بیان اینکه صِرفِ الحاق به پیمان شانگهای برای ایران مزیتی به دنبال نخواهد داشت، گفت: تامین منافع ملی و بهره گیری از حضور در بین کشورهای برتر اقتصادی جهان از جمله مزایای تعریف شده حضور بین کشورهای عضو این پیمان است در حالی که همه کشورهای عضو متعهد به قراردادهای بین‌المللی هستند و در صورت تخلف از مفاد آن قراردادها جریمه‌های سنگینی شامل حال آنها خواهد شد.
آقایی توضیح داد: چین به عنوان یکی از قدرتمندترین کشورها از نظر اقتصادی – تجاری در جهان به صورت کاملا شفاف اعلام کرده است که لازمه توسعه روابط اقتصادی با ایران به عنوان عضو رسمی پیمان شانگهای، پذیرش FATF از سوی ایران محسوب می‌شود و این امر در مورد دیگر کشورها عضو این پیمان صدق میکند و کشورهای عضو، منافع ملی خود را فدای روابط اقتصادی پرریسک با ایران نخواهند کرد.
مبادلات تجاری بالای چین و آمریکا
این کارشناس اضافه کرد: حجم مبادلات تجاری کشور چین با آمریکا در حال حاضر به قدری زیاد است که در صورت پشت کردن به مفاد اشاره شده در FATF در معرض تحریم‌های بین‌المللی به ویژه آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری خود قرار خواهد گرفت و این امر برخلاف اظهارنظر مقامات و مسئولین ایرانی مبنی بر بی‌نیازی به پذیرش FATF برای توسعه روابط اقتصادی با جهان بیرون است.
او عضویت رسمی ایران در پیمان شانگهای در وضعیت کنونی را فعلا از لحاظ اقتصادی بی‌فایده بیان کرد و افزود: عضویت رسمی ایران دراین پیمان اقتصادی که رشد تعاملات اقتصادی از مزایای اصلی عضویت در این پیمان است برای ایران فاقد ارزش عملی است و شاید در برخی از مواقع از حمایت‌های اعضای پیمان شانگهای در رویکردهای سیاسی بهره‌مند شود.
آقایی درباره بهره‌مند شدن ایران از رویکرد دلارزدایی پیمان شانگهای به منظور رفع تحریم‌ها گفت: دلارزدایی یکی از محورهای مورد توجه اعضای شانگهای است که به عنوان یک ذخیره در دراز مدت به آن نگریسته می‌شود و با توجه به حجم و گستردگی مبادلات تجاری در سراسر دنیا کارایی مطلوبی ندارد و در حقیقت برای رسیدن به این فرآیند راه درازی را در پیش خواهد داشت.
او معتقد است: مسئولین امور اقتصادی آمریکا در حال حاضر مرتب در حال رایزنی با چین به منظور توسعه روابط اقتصادی هستند که با اقبال خوب چین نیز روبه‌روست، چراکه میزان تعاملات این دو کشور در حوزه‌های مختلف در حال حاضر بالغ بر چندصد میلیارد دلار است و به‌نظر نمی‌رسد، این میزان از روابط اقتصادی قربانی ریسک رابطه و تعاملات تجاری – اقتصادی با ایران شود.
پذیرش غیررسمی FATF را رسمی کنید
این کارشناس درباره اجرای برخی از مفاد FATF در نظام بانکی ایران و عدم پذیرش رسمی آن از سوی ایران گفت: این امر در حال تبدیل به یک مسأله صرفاً سیاسی است و با اینکه پیش از این پذیرش FATF از سوی مجلس مصوب شده بود از طرف مجمع تشخیص مصلحت نظام مخالفت شد و در نتیجه بایکوت اقتصادی ایران باز هم استمرار یافت و وضعیت اقتصادی ایران بیش از پیش برای مردم دشوار شد تا حدی که در حال حاضر برای مردم به سطح غیرقابل قبول رسیده است و از این رو باید به طور جدی در جلساتی به این مهم رسیدگی شود.
عملیاتی شدن شانگهای در گرو پذیرش FATF
بهرامی ارض اقدس، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران درخصوص عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای و میزان تاثیر آن در وضعیت تجارت خارجی کشور معتقد است: عضویت در پیمان‌های جندجانبه و دوجانبه به هر حال گام مثبتی در تجارت خارجی ما اعم از واردات و صادرات تلقی می‌شود و اگر بتوانیم سهمی در این مجموعه بزرگ که در آن حدود ۵ هزار میلیارد دلار تجارت خارجی صورت می‌گیرد داشته باشیم کمک موثری برای تجارت خارجی محسوب خواهد شد.
بهرامی ارض اقدس افزود: به دلیل ابقای شرایط تحریم و تاسف بیشتر بابت اینکه اعضای شانگهای چه قبل و چه بعد از عضویت ما خودشان را متعهد به اجرای تحریم و پرهیز از تجارت با ما می‌دانند، از سوی دیگر مشکلات ناشی از نپیوستن ما به اف‌ای‌تی‌اف و مسائل بانکی جهانی روابط بین‌الملل ما را کماکان تحت تاثیر قرار خواهد داد.
ابقای تحریم‌ها با وجود الحاق رسمی به شانگهای
او ادامه داد: ممکن است عضویت رسمی ایران در شانگهای به لحاظ سیاسی مثبت تلقی شود، اما عملیاتی شدن آن منوط به نبود تحریم‌های ظالمانه‌ای است که همچنان برقرار است. فکر نمی‌کنم مادامی که این تحریم‌ها برقرار باشد، یکی از اعضای شانگهای مراوداتش را با ما اصلاح کند و این را در گذشته هم نشان داده‌اند، شرکای تجاری ما در بزنگاه‌ها به بهانه تحریم از برقراری روابط آزاد و برابر تجاری با ما و استفاده از تعرفه‌های تجاری و امتیازات خاص آن پرهیز کردند. امیدواریم بعد از پیوستن و عضویت اصلی ما در شانگهای ان‌شاءا… زمینه کمرنگ شدن آثار تحریم‌ها را شاهد باشیم.
عضو اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه دولت در تلاش است تا مشکلات تحریمی را برطرف کند، گفت: عضویت رسمی در شانگهای که محقق شد کار امروز و دیروز و این دولت و دولت قبلی نیست، حدود ۲۰ سال است که عضویت در این سازمان ابتدا به صورت ناظر و بعد عضو اصلی مطرح بوده که در نهایت به نتیجه رسیده است.
بهرامی ارض اقدس بیان کرد: در ارتباط با برداشتن تحریم‌ها هم برجام در دولت قبل مورد توافق قرار گرفته بود که با خروج ترامپ از برجام تحریم دومرتبه تشدید شد و متاسفانه برخی کشورهای اروپایی هم همراهی کردند و موجبات تشدید تحریم‌ها را فراهم کردند و الان دولت در تلاش است تا ما با به آن نقطه آغازین که در پایان دولت سابق یعنی توافقی که با اتحادیه اروپا و غیرمستقیم با آمریکا رسیده بودیم برگردیم. به قرار اطلاع مذاکراتی در حال انجام است که امیدواریم هرچه زودتر به نتیجه برسد.
