ایالات متحده در حال تغییر رویکرد خود برای مقابله با سیاستگذاری‌های تکنولوژیکی چین در خاورمیانه است. توافق اخیر مایکروسافت و G42 الگوی جدیدی برای رقابت تکنولوژی ارائه می‌دهد که به ایمن سازی فناوری‌های آمریکایی در عین حال برآورده کردن خواسته‌های شرکای آن کمک می‌کند.

تعامل چین با خاورمیانه به طور عمیقی با رقابت جهانی گسترده‌تر آن با ایالات متحده درآمیخته است، که به طور فزاینده‌ای به یک مبارزه عمیق برای برتری بین قدرت‌های بزرگ تبدیل می‌شود. نوآوری تکنولوژیک به نقطه کانونی این مبارزه تبدیل شده است و این رقابت منجر به اقدامات متقابل تدریجی برای پیشبرد چیزی شده است که به عنوان «جداسازی تکنولوژیک» (decoupling) شناخته می‌شود – روندی برای کاهش وابستگی‌های نامتقارن و در برخی موارد، جداسازی کامل حوزه‌های تکنولوژی و سایبر. با ادامه یافتن پیامدهای این فرآیند، خاورمیانه به تدریج نقشی محوری پیدا می‌کند، در حالی که در رقابت بین پکن و واشنگتن گرفتار می‌شود.

به نوشته وبسایت موسسه خاورمیانه، با داغ شدن رقابت آمریکا و چین، برخی از بازیگران منطقه‌ای تصمیم گرفته‌اند جهت گیری استراتژیک خود را در مورد فناوری‌های حیاتی مانند 5جی، هوش مصنوعی (AI) و سیستم‌های بدون سرنشین روشن کنند – روندی که با توافقنامه مایکروسافت و G42 در اواسط آوریل نشان داده شد، که در آن غول فناوری ایالات متحده توافق کرد 1.5 میلیارد دلار در این شرکت هلدینگ فناوری مستقر در ابوظبی سرمایه گذاری کند، که بازیگری در حال رشد در بازار هوش مصنوعی است. این مدل به دلیل کارایی آن می‌تواند در همکاری‌های هوش مصنوعی آمریکا با سایر کشورهای خلیج فارس مورد استفاده قرار گیرد.

0x0

فناوری به عنوان موتور محرک خاورمیانه جدید

در حالی که وابستگی خاورمیانه به انرژی همچنان قوی است، این منطقه در حال انجام یک گذار نسلی برای دور کردن اقتصاد خود از وابستگی به صادرات هیدروکربن است. فناوری نقش کلیدی را در هدایت این خاورمیانه جدید ایفا می‌کند.

برای سال‌ها چشم‌انداز فناوری منطقه تحت تأثیر وابستگی‌های اقتصادی و ژئوپلیتیکی آن با ایالات متحده و به طور کلی غرب قرار گرفته است. با این حال، با ظهور مجدد رقابت قدرت‌های بزرگ و تلاش‌های هماهنگ خاورمیانه برای دستیابی به استقلال بیشتر اقتصادی و فناوری، این پویایی‌ها در حال گذار تدریجی اما عمیقی هستند. چین در حال یکپارچه شدن با اکوسیستم فناوری منطقه است که باعث نارضایتی واشنگتن شده است.

در میان نگرانی‌های مداوم ایالات متحده درباره نفوذ فناوری چین بر شرکای کلیدی آن در خلیج فارس، یک شرکت به طور خاص توجه مقامات آمریکایی را به خود جلب کرده است: G42 امارات. این هلدینگ فناوری اماراتی که در سال 2018 تأسیس شد، خود را وقف ارتقاء قابلیت‌ها و کاربری‌های هوش مصنوعی، هم در داخل امارات و هم فراتر از آن کرده است.

شرکت‌های هولدینگ G42 طیف وسیعی از صنایع را پوشش می‌دهند، اما هوش مصنوعی یک جنبه اصلی کسب و کار هر یک از آن‌هاست. برای مثال، AIQ، یک شرکت تابعه G42، بر توسعه و تجاری‌سازی محصولات هوش مصنوعی برای صنعت انرژی تمرکز دارد، در حالی که بایانت و M42 به ترتیب هوش مصنوعی را در زمینه نظارت جغرافیایی و مراقبت های بهداشتی به کار می‌گیرند. G42 همچنین دارای یک بازوی سرمایه گذاری قدرتمند است، ابزاری که از آن برای خرید سهام و تضمین همکاری‌های مشترک با شرکت‌های فناوری خارجی استفاده کرده است. این شرکت روابط گسترده‌ای با شرکت‌های فناوری چینی دارد، از جمله با هواوی و BGI Genomics که نگرانی‌هایی را در مورد امنیت داده‌ها در بین برخی از مقامات آمریکایی ایجاد کرده است. این شرکت همچنین سرمایه گذاری قابل توجهی در شرکت‌های چینی از جمله بایتدنس انجام داده است و یک صندوق سرمایه گذاری 10 میلیارد دلاری و یک دفتر در شانگهای دارد.

تعامل G42 با چین را باید با توجه به دو عامل اصلی درک کرد: تلاش امارات متحده عربی برای پیشتازی فناوری در دوران پس از نفت و ظهور چین به عنوان یک قدرت فناوری قدرتمند که قادر به تولید فناوری‌های حیاتی با قیمت مناسب‌تر و تمایل بیشتر برای به اشتراک گذاشتن مالکیت معنوی و سرمایه گذاری مشترک است. این عوامل واکنش عملگرایانه ابوظبی به نظم جهانی در حال تغییر و چشم انداز فناوری در حال تکامل است. با این حال، با توجه به تحول سریع در اجماع دو حزبی در واشنگتن در مورد پکن، هر گونه مشارکت با چین در فضای سیاسی کنونی غیرقابل قبول و غیرقابل تحمل به نظر می‌رسد.

بر اساس افشاگری‌هایی که از واشنگتن منتشر شده است، به نظر می‌رسد تلاش قابل توجهی برای رسیدگی به وضعیت G42 در جریان است. سیاستگذاران این شرکت اماراتی را به عنوان نماینده‌ای برای یک نظم دیجیتال جدید می‌بینند، جایی که چین به طور فزاینده‌ای در اکوسیستم فناوری متحدان واشنگتن نفوذ می‌کند. طرز فکر این است که اگر زودتر با آن مقابله نشود، واشنگتن ممکن است در درازمدت قدرت یا نفوذ کافی برای تأثیرگذاری بر این روند را نداشته باشد.

همانطور که سفر مشاور امنیت ملی امارات، شیخ طحنون بن زاید به واشنگتن و سفر جینا ریموندو، وزیر بازرگانی آمریکا به ابوظبی نشان می‌دهد، ایالات متحده و امارات متحده عربی در مورد این موضوع مذاکراتی داشته‌اند. پس از این مذاکرات، G42 به تدریج فناوری‌های چینی را کنار گذاشته است. بخش سرمایه گذاری فناوری 10 میلیارد دلاری G42 اعلام کرد که «از تمام سرمایه گذاری‌های خود در چین خارج شده است.» پنگ شیائو مدیرعامل G42 دیدگاه امارات را خلاصه کرد و گفت: «برای اینکه روابط خود را با شرکای آمریکایی خود – که به آن اهمیت می‌دهیم – بیشتر کنیم، نمی‌توانیم کارهای بیشتری با شرکای چینی [سابق] انجام دهیم.»

سرمایه گذاری 1/5 میلیارد دلاری مایکروسافت در G42 که به تازگی رونمایی شد، که ریاست آن را نیز شیخ طحنون پرنفوذ برعهده دارد، نشان دهنده تغییر چشم انداز همکاری‌های فناوری جهانی است. این سرمایه گذاری قابل توجه انتخاب ابوظبی برای همسو کردن امارات متحده عربی با فناوری ایالات متحده را برجسته می‌کند.

بزرگی معامله مایکروسافت وG42 به مطلوبیت جایگاه امارات متحده عربی در کنار ایالات متحده در مقایسه با چین در رقابت شدید بین واشنگتن و پکن اشاره می‌کند. در واقع، این معامله نشان دهنده انتخاب ابوظبی برای همسو شدن با واشنگتن در زمینه فناوری‌های حیاتی، با جایگزینی سخت افزار چینی و مشارکت با غول فناوری آمریکایی مانند مایکروسافت است. همانطور که ذکر شد، این معامله شامل اولین توافقنامه تضمین بین دولتی (IGAA) بین دو شرکت است که تعهد مایکروسافت و G42 را برای ارتقای چارچوب امنیتی و انطباق زیرساخت مشترک بین المللی آن‌ها رسمی می‌کند. در عین حال G42 متعهد به رعایت قوانین و مقررات ایالات متحده و بین المللی در مورد تجارت، امنیت، استفاده مسئولانه هوش مصنوعی و صداقت تجاری است. به عنوان بخشی از این معامله، برد اسمیت، رئیس مایکروسافت به هیئت مدیره G42 خواهد پیوست و به او دید بیشتری نسبت به عملیات، برنامه‌ها و مسیر آینده G42 می‌دهد.

نقشه راه برای تعامل

این معامله به عنوان الگویی برای تعامل با شرکای دیگر عمل می‌کند. این معامله حد تعادلی بین محافظت از فناوری‌های حیاتی ایالات متحده و کمک به شرکای آن در توسعه قابلیت‌های خود ایجاد است. اگر آمریکا این فناوری‌ها را ارائه ندهد، شرکای آن ممکن است برای به دست آوردن آنچه برای توسعه ملی خود ضروری می‌دانند به پکن روی آورند.

نگاه کردن به معامله مایکروسافت-G42 به عنوان الگویی برای همکاری بیشتر، همچنین به معنای شناسایی رسمی تحول دیجیتال قابل توجهی است که در امارات متحده عربی و منطقه خلیج فارس در حال وقوع است و فراتر از دیدگاه‌های سنتی نسبت به اقتصادهای خلیج فارس است.

با توجه به اینکه کشورها، از جمله امارات متحده عربی، به دنبال فناوری‌هایی خواهند بود که آن‌ها را برای امنیت و توسعه ملی خود حیاتی می‌دانند، برچسب زدن به چنین مشارکت‌های تجاری به عنوان «اتحاد هوش مصنوعی» زودهنگام است. با این حال، این گامی به جلو و دارای نفع متقابل در همکاری‌های فناوری برای ایالات متحده، امارات متحده عربی و سایر شرکا در منطقه است.