اعمال تحریم‌های سخت از سوی آمریکا، موجب شد تا روابط اقتصادی و تجاری میان چین و ایران کاهش پیدا کند.
به گزارش تجارت ایران و چین، تا قبل از خروج آمریکا از برجام، روند روابط اقتصادی و تجاری میان چین و ایران، یک مسیر رو به رشد را طی می‌کرد، اما بعد از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های سخت علیه ایران، این ارتباط به شدت کاهش پیدا کرد.
در این گزارش که توسط ایرنا منتشرشده، آمده است: مبادلات تجاری ایران و چین در ۵ ماهه نخست سال جاری میلادی ۱۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است، موضوعی که بیانگر تاثیر تحریم های یکجانبه ایالات متحده بر روابط تجاری و اقتصادی تهران و پکن است.
گمرک چین اعلام کرد مبادلات تجاری ایران و چین در پنج ماه نخست سال جاری میلادی به حدود ۵.۵ میلیارد دلار کاهش یافته است این در حالی است که مجموع مبادلات تجاری دو کشور در سال ۲۰۱۷ میلادی و پیش از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم های یکجانبه از سوی این کشور به حدود ۳۵ میلیارد دلار می رسید.
بیشتر بخوانید:
بر اساس این گزارش، مبادلات ایران و چین در ماه‌های ژانویه تا مه امسال /پنج ماه نخست سال/ با افت ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. مبادلات دو کشور در ماه‌های ژانویه تا مه ۲۰۲۰ حدود ۶.۴ میلیارد دلار اعلام شده بود.
این گزارش حاکی است واردات چین از ایران در پنج ماه نخست سال میلادی ۲۰۲۱ به ۲.۵ میلیارد دلار رسیده که این رقم با افت ۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. چین در ماه‌های ژانویه تا مه ۲۰۲۰ افزون بر ۲.۷ میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود. نفت کالای عمده وارداتی چین از ایران است.
صادرات چین به ایران نیز در ماه‌های ژانویه تا مه ۲۰۲۱ کاهش ۱۹ درصدی داشته و به سه میلیارد دلار رسیده است. چین در مدت مشابه سال قبل ۳.۷ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده بود، تراز تجاری ایران و چین در این دوره حدود ۵۰۰ میلیون دلار به نفع چین بوده است.
تحریم‌ا همواره یکی از موانع توسعه و تقویت روابط اقتصادی و تجاری چین و ایران بوده اند. چینی‌ها پیش از تحریم یکی از عمده ترین واردکنندگان نفت و انرژی از ایران بودند اما به دلیل تحریم های آمریکا، شرکت‌ها و پالایشگاه‌های این کشور تمایل خود برای واردات نفت از ایران را کاهش دادند.
چین به دلیل تحریم‌های آمریکا مجبور بوده است در بیش از سه سال گذشته رابطه تجاری خود با ایران را کاهش دهد با این حال پکن در مواجهه با تحریم های واشنگتن همیشه از این اقدام اعلام برائت کرده و آن را ظالمانه معرفی کرده و در نشست‌های رسمی «اعمال فشار حداکثری» ترامپ علیه ایران را محکوم کرده است.
چین، خواستار بازگشت آمریکا به برجام است
در فصل جدید مذاکرات برجام نیز چین به عنوان یکی از کشورهای عضو این قرارداد بین المللی، خواستار بازگشت آمریکا به برجام بوده است. در تازه‌ترین موضع گیری این کشور علیه تحریم‌های آمریکا، وزیر خارجه چین، خروج یک جانبه آمریکا از برجام و فشار حداکثری آن کشور علیه تهران را ریشه اصلی بحران هسته‌ای ایران عنوان کرد و از واشنگتن خواست به برجام برگردد و به تصمیم سال ۲۰۱۵ خود احترام بگذارد.
وانگ‌یی که روز شنبه هفته جاری در مجمع جهانی صلح در دانشگاه شینخوا پکن سخن می‌گفت، افزود: «به قول معروف، کسی که کمان را بسته باید آن را باز کند». او افزود که ایالات متحده باید هرچه سریعتر به برجام بازگردد و در این مورد اشتباه خود را اصلاح کند.
معضل کنونی برنامه هسته ای ایران
سه روز پیش از اظهرات وانگ‌یی، «گنگ شوانگ» معاون نماینده دائمی چین در سازمان ملل هم در اظهاراتی مشابه به آمریکا تاکید کرد که به برجام بازگردد، این دیپلمات ارشد چینی ضمن سخنرانی خود در شورای امنیت در زمینه منع گسترش تسلیحات هسته‌ای در رابطه با اجرای قطعنامه ۲۲۳۱، با تاکید بر اینکه لازم است آمریکا در بازگشت به برجام بدون هیچ گونه پیش‌شرطی پیش قدم شود، گفت که ایران نیز باید متعاقبا به اجرای کامل برجام بازگردد چرا که این روش درست برای احیای توافق هسته‌ای و تحقق تنش زدایی از اوضاع منطقه محسوب می‌شود.
گنگ ضمن اینکه برجام را یک دستاورد دیپلماتیک حاصل شده در پی سختکوشی تمامی طرفین درگیر در مشاوره و مذاکرات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران توصیف کرد، گفت که این توافق، نماد اعمال موفقیت آمیز چند‌جانبه‌گرایی است.
معاون نماینده دائمی چین در سازمان ملل افزود: برجام یک محافظ اساسی برای اجرای نظام منع گسترش تسلیحات هسته‌ای بین المللی و همچنین صلح و ثبات در خاورمیانه است. آمریکا با نادیده گرفتن مخالفت جامعه جهانی، سرسختانه اقدام به خروج یکجانبه از این توافق کرد و به اعمال فشار حداکثری خود علیه ایران ادامه داده است که این، ریشه معضل کنونی مربوط به توافق هسته‌ای ایران محسوب می‌شود.
بازگشت روابط اقتصادی میان ایران و چین
جدا از مسائل سیاسی و همراهی چین با ایران در زمینه برجام، یکی از دلایل اصرار چین بر بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریم‌ها، بازگشت روابط اقتصادی دو کشور به صورت عادی است تا چین بتواند نفت بیشتری از ایران وارد و ایران هم بتواند کالا و مواد مورد نیاز خود را بدون فشار آمریکا از چین وارد کند.
چند ماه پیش وب سایت “بلومبرگ” از افزایش واردات نفت چین از ایران خبر داده بود. این رسانه نوشته بود میزان صادرات نفت ایران به چین در ماه مارس به حدود یک میلیون بشکه در روز رسیده است. به دنبال این گزارش روزنامه “فایننشال تایمز” هم از قول یک مقام رسمی آمریکایی نوشت که دولت بایدن در ارتباط با افزایش واردات نفت از ایران به پکن هشدار داده و اعلام کرده است که آمریکا به خرید نفت از ایران “چراغ سبز” نشان نمی‌دهد و در صورت ادامه این کار احتمال ادامه تحریم‌های دوره ترامپ علیه چین وجود دارد.
مجیدرضا حریری، رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین ابتدای تیرماه سال جاری گفته بود پیش‌بینی می‌شود در صورت لغو تحریم‌ها میزان مبادلات دو کشور نسبت به سال ۲۰۲۰ که حجم مبالادات دو جانبه ۱۶ میلیارد دلار بود، جهش دو برابری داشته باشد موضوعی که بیانگر اهمیت رفع تحریم‌ها و توافق مجدد برجام است.
